Definities uit het bouwbesluit en hun relatie tot de Elementenmethode.
De definities zijn alfabetisch gesorteerd. Voor snel zoeken klikt u op de beginletter. (Nb. Met de toets 'Home' komt u weer terug bij het begin van de pagina.)

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

aanrecht
een aanrecht is een blad, dat zich bevindt in de keuken, voor het bereiden van spijzen, voorzien van een spoelbak met een aansluiting op de voorziening voor afvalwater en met een kraan

afscheiding
een afscheiding is een voorziening aan de rand van een trap, vloer, dak of helling ter voorkoming van het van die vloer, dak of helling kunnen vallen en dienende als steunpunt voor personenverkeer

algemene kosten (AK)
de algemene kosten (AK) zijn de kosten, die op grond van het ontbreken van een (duidelijk) oorzakelijk verband met de afzonderlijke werken, dan wel uit overwegingen van praktische doelmatigheid, niet (direct nog indirect) aan de afzonderlijke werken worden toegerekend.
Als Algemene Kosten worden beschouwd:

Deze definitie gaat ervan uit dat de kosten voor de Technische Staf worden toegerekend aan de directe kosten. Een aantal bedrijven hanteert een ruimere definitie van de Algemene Kosten, waarbij de Technische Staf (exclusief tekenkamer en constructiebureau) wel wordt toegerekend aan de Algemene Kosten. Bij het hanteren van de ruimere definitie gaat het behalve de eerder genoemde kosten ook om de kosten van: voorcalculatie (voor verkregen opdrachten), projectvoorbereiding, bedrijfsbureau, onderzoek en ontwikkeling (projectgericht), kwaliteitsdienst

algemene uitvoeringskosten (AUK)
de algemene uitvoeringskosten (AUK) zijn de kosten van materieel en/of arbeid die nodig zijn voor de uitvoering van een bouwwerk, voor zover deze kosten niet zijn verbonden aan middelen, zoals materiaal, die op de bouwplaats bij oplevering achterblijven

arbeidskosten
arbeidskosten is het resultaat van het produkt van het aantal uren en het uurtarief

badruimte
een badruimte is een ruimte waarin zich een bad of douche en een wastafel bevinden, met bijbehorende aansluitingen op aan- en afvoervoorzieningen voor water

bergruimte
een bergruimte is een ruimte voor het beschermd tegen weer en wind opbergen van voorwerpen

bestek
het bestek is de beschrijving van het werk, de daarbij behorende tekeningen, de voor het werk geldende voorwaarden, de nota van inlichtingen en het proces-verbaal van aanwijzing.
De bij het bestek behorende tekeningen zijn de in de werkbeschrijving vermelde tekeningen en worden 'bestektekeningen' genoemd

beweegbaar constructie-onderdeel
een beweegbaar constructie-onderdeel is een onderdeel van de constructie van een bouwwerk dat zich in verschillende standen kan bevinden

borstwering
een borstwering is een onderdeel van constructieve en niet-constructieve buitenwanden

bouwconstructie
een bouwconstructie is een constructie van een bouwwerk of onderdeel van die constructie, welke constructie of welk onderdeel is bestemd om belasting te dragen

bouwdeel
Een bouwdeel is een (tot een bouwwerk behorend) fysiek object met een specifieke prestatie, gedefinieerd door de aard van de technische oplossing en constructiewijze. Een bouwdeel (technische oplossing) heeft een één-op-één relatie met een Element (functionele specificatie)

bouwwerk
een bouwwerk is de complete verzameling van functionele objecten en/of fysieke objecten benodigd aan een huisvestingsbehoefte te voldoen

brandcompartiment
een brandcompartiment is een volume met een begrenzing; die grens moet de uitbreiding van brand een bepaalde tijd tegenhouden, zodat andere besloten ruimten buiten het compartiment gevrijwaard blijven van vuur, hitte en rook

buitenruimte
een buitenruimte is een niet-besloten ruimte voor het in de buitenlucht verrichten van voor het wonen kenmerkende activiteiten

bijzondere toegankelijkheidssector
een bijzondere toegankelijkheidssector is dat gedeelte van een toegankelijkheidssector dat mede bestemd is voor gebruik door rolstoelgebruikers

complex
een complex is een verzameling van meerdere bij elkaar behorende bouwwerken
In het bouwbesluit is een complex gedefinieerd als een verzameling van niet in een logiesgebouw gelegen logiesverblijven die in het kader van een bedrijf of in enigerlei vorm van samenwerking door de rechthebbenden wordt beheerd

component
een component is een (tot een bouwwerk en/of bouwdeel behorend) fysiek object met een specifieke prestatie, samengesteld uit bouwtoeleveringsproducten, met gebruikmaking van arbeid en materieel

constructie-onderdeel
een constructie-onderdeel is een onderdeel van de constructie van een bouwwerk. Deze term is zonder verdere specificatie (bijvoorbeeld draagconstructie-onderdeel) nogal veelomvattend, en wordt in veel artikelen van het Bouwbesluit gebruikt

daglichtopening
een daglichtopening is een opening door welke daglicht in het gebouw kan toetreden

daken
daken is de verzameling van constructieve en niet-constructieve daken, zowel hellend als vlak, die de begrenzing van het gebouw aan de bovenzijde vormen, gerekend vanaf de binnenzijde en vanaf de bovenzijde van de buitenwanden

definitief ontwerp
het definitief ontwerp is het ontwerp dat is aanvaard door de opdrachtgever en op basis waarvan de documenten ten behoeve van de aanbesteding en/of uitvoering kunnen worden gemaakt

dragen
de functie 'dragen' behelst de totalisering van alle dragende onderdelen van een bouwwerk
Onder 'dragen' vallen de Elementen van de draagconstructie

drinkwatervoorziening
een drinkwatervoorziening is een voorziening voor de menselijke consumptie en hygiëne geschikt water

droge blusleidingen
een droge blusleiding (brandslangaansluiting, brandslanghaspel) is een voorziening ten behoeve van het bestrijden van brand

elektriciteits- en noodstroomvoorziening
een elektriciteits- en noodstroomvoorziening is een voorziening voor elektriciteit die is aangesloten op het distributienet van elektriciteit, voor het opwekken, omzetten, verdelen en beveiligen van elektrische energie of spanning. (of: zoals bedoeld in de Model-aansluitvoorwaarden voor elektrische energie van de Vereniging van Exploitanten van Electriciteitsbedrijven in Nederland)

Element
een Element is een (tot een bouwwerk behorend) functioneel object met een specifieke functie, gedefinieerd zonder de aard van de technische oplossing of constructiewijze. Een Element (functionele specificatie) heeft een één-op-één relatie met een bouwdeel (technische oplossing)

funderingselement
een funderingselement is een onderdeel van de fundering

gasvoorziening
een gasvoorziening is een voorziening voor aansluiting, opslag, distributie en gebruik van brandstofgas die is aangesloten op het distributienet van gas, vanaf de hoofdverdeling of de opslag tot en met de verbruiksaansluiting. (of: zoals bedoeld in de Model-aansluitvoorwaarden voor gas van de Vereniging van Exploitanten van Gasbedrijven in Nederland)

gemeenschappelijke ruimte
een gemeenschappelijke ruimte is een tot een gebouw behorende ruimte waarop twee of meer woningen of logiesverblijven zijn aangewezen

gezondheidszorggebouw
een gezondheidszorggebouw is een gebouw of gedeelte van een gebouw, in welk gebouw of welk gedeelte blijkens zijn constructie en inrichting is bestemd voor doeleinden van medische verpleging, verzorging of behandeling dan wel medisch onderzoek

haalbaarheidsstudie
de haalbaarheidsstudie is de analyse van functionele, technische financiële, ruimtelijke en locatie-aspecten van een voorgenomen project, om een beslissing te kunnen nemen over de eventuele realisatie van het project.
Uit de haalbaarheidsstudie vloeien mogelijkheden van projectbegrotingen voort die bij het nemen van een beslissing tegen elkaar worden afgewogen

hellingbaan
een hellingbaan is een beloopbare en berijdbare helling inclusief de bijbehorende bordessen, met als karakteristieke functie het overbruggen van een hoogteverschil

hemelwaterafvoer
een hemelwaterafvoer is een voorziening voor opvang en afvoer van hemelwater

initiatief
het initiatief is het geheel van de activiteiten die leiden tot de beslissing om met de projectvoorbereiding te beginnen.
Vaak heeft het initiatief betrekking op de nodige procedurele goedkeuring. Bij het initiatief kunnen reeds vragen worden gesteld inzake het huren, het verbouwen of het nieuwbouw plegen, waarna een haalbaarheidsstudie kan volgen

inwendige scheidingsconstructie
een inwendige scheidingsconstructie is een constructie die de scheiding vormt tussen twee voor mensen toegankelijke besloten ruimte van een gebouw, waaronder inbegrepen de op die constructie aansluitende delen van andere constructies, voor zover die delen van invloed zijn op het voldoen van die scheidingsconstructie aan een bij of krachtens dit besluit gegeven voorschrift

installaties
installaties is de verzameling van voorzieningen voor het distribueren, opwekken, afgeven, omzetten, opslaan en/of behandelen van stoffen, elektriciteit of licht

kantoorgebouw
een kantoorgebouw is een gebouw of gedeelte van een gebouw, in welk gebouw of welk gedeelte blijkens zijn constructie en inrichting is bestemd voor doeleinden van administratie

klimlijn
een klimlijn is een denkbeeldige vloeiend verlopende lijn die de voorkanten van de treden van een trap met elkaar verbindt

kooktoestel
een kooktoestel is een toestel voor het bereiden van warme spijzen en dranken

kostenkengetal
een kostenkengetal wordt gegeven door de kenmerkende kosten per eenheid van kostendrager voor het gehele bouwwerk, een ruimtelijk deel daarvan, een Elementencluster of een Element

kraan
een kraan is een verbruikspunt aan het einde van het (water)distributienet

kruipruimte
een kruipruimte is een ruimte onder de begane grondvloer met een geringe hoogte, niet zijnde een verblijfs- of opslagruimte

leuning
een leuning is een voorziening langs een trap dienende als steunpunt voor personenverkeer

liftmachineruimte
een liftmachineruimte is een besloten ruimte waarin de liftapparatuur geplaatst kan worden

liftschacht
een liftschacht is een besloten ruimte voor het doelmatig functioneren van een lift

logiesgebouw
een logiesgebouw is een gebouw of gedeelte van een gebouw, in welk gebouw of welk gedeelte twee of meer logiesverblijven zijn gelegen die zijn te bereiken door een of meer gemeenschappelijke verkeersruimten

logiesverblijf
een logiesverblijf is een gebouw of gedeelte van een gebouw, in welk gebouw of welk gedeelte blijkens zijn constructie en inrichting is bestemd voor het bieden van recreatief verblijf of tijdelijk onderdak aan mensen die hun hoofdverblijf elders hebben

luchtverversing
luchtverversing is verversing van binnenlucht ter beperking van het ontstaan van een voor de gezondheid nadelige kwaliteit van de binnenlucht

materiaalkosten
materiaalkosten zijn de kosten van bouwstoffen of materialen die in een bouwwerk worden verwerkt

materieelkosten
materieelkosten zijn de kosten van hulpmiddelen als deel van algemene uitvoeringskosten, nodig voor de uitvoering van werken en na oplevering daarin niet achterblijven

mechanisch ventilatiesysteem
een mechanisch ventilatiesysteem is een voorziening voor het mechanisch toevoeren en afvoeren van lucht voor het klimaat

meterruimte
een meterruimte is een ruimte voor het plaatsen van centrale schakel-, verdeel- en meetapparatuur voor elektriciteit, gas, water, telecommunicatiesignalen en, voor zover van toepassing, stadsverwarming

oplevering
de oplevering is de opneming van het uitgevoerde werk en, indien dit door of namens de opdrachtgever goedgekeurd is, overdracht van het voltooide werk door de aannemer aan de opdrachtgever of aan de bouwdirectie die namens de opdrachtgever optreedt.
Vóór de overdracht vindt opneming of beproeving plaats om te bepalen of het werk voltooid is, waarna goedkeuring door of namens de opdrachtgever kan plaatsvinden

prijsvorming
de prijsvorming is het geheel van de activiteiten vanaf de aankondiging van de aanbesteding of het uitnodigen van de gegadigde(n) om te komen tot het vaststellen van de aannemingssom

projectdefinitie
de projectdefinitie is het formuleren van de uitgangspunten en de doelstellingen met bijbehorend programma van eisen waaraan het te realiseren project moet voldoen, opdat daarna met het ontwerp kan worden begonnen.
Bij de projectdefinitie wordt de locatie vastgesteld. Ook kan tijdens de projectdefinitie het bouwteam worden gevormd

risico
risico is voor indekking tegen onverwachte gebeurtenissen aan te houden kosten die op het bouwwerk betrekking hebben en die niet als meerwerk in rekening kunnen worden gebracht

rookafvoer
een rookafvoer is een voorziening voor de afvoer van rook afkomstig van een verbrandingstoestel

rookcompartiment
een rookcompartiment is een geheel met wanden omsloten, overdekte ruimte die voorkomt dat bij brand rook zich binnen korte tijd kan verspreiden naar een ander deel van het gebouw of naar een ander gebouw

ruimte
Een ruimte is een (tot een bouwwerk behorend) gebied dat in theorie of in werkelijkheid is begrensd

schacht, koker of kanaal
een schacht, een koker of een kanaal zijn voorzieningen voor het aanbrengen van middelen voor het vervoeren van personen of voor (het aanbrengen en geleiden van leidingen voor) distributie van stoffen of elektriciteit

scheiden
de functie 'scheiden' behelst de totalisering van alle onderdelen van een bouwwerk, met als toepassingscriterium het scheiden van ruimten
Onder 'scheiden' vallen muren, vloeren en ruimtelijke constructies

situeren
de functie 'situeren' behelst de totalisering van alle Elementen die worden toegepast voor het 'bouwrijp' maken van de grond
Onder 'situeren' vallen aanvullingen, ontgravingen, ingrepen in de waterhuishouding en grondverbetering

stallingsruimte
een stallingsruimte is een (buiten-)ruimte voor het stallen van auto's of fietsen

stelpost
een stelpost wordt gevormd door de kosten van nog nader te specificeren delen van een bouwwerk

stooktoestel
een stooktoestel is een apparaat voor verwarming

structuurontwerp
het structuurontwerp is het ontwerp in wording, waarin de hoofdlijnen van het bouwwerk zijn gegeven, zoals functiegebieden en de hoofddraagconstructie met bijbehorende hoofdmaten.
Een structuurontwerp bevat geen materiaalaanduidingen

technische ruimte
een technische ruimte is een besloten ruimte, bestemd voor de plaatsing van de voor het functioneren van een gebouw noodzakelijke apparatuur

toegankelijkheidssector
een toegankelijkheidssector is dat gedeelte van een gebouw bestaande uit een of meer met elkaar in verbinding staande ruimten die mede zijn bestemd voor gebruik door bezoekers

toilet met waterspoeling
een toilet met waterspoeling is een vaste sanitaire voorziening voor het afvoeren van fecaliën waarbij de afvoer geschiedt door middel van waterspoeling

toiletruimte
een toiletruimte is een ruimte waarin zich een toiletpot bevindt die is aangesloten op aan- en afvoervoorzieningen voor water.

trappen
trappen is de verzameling van trappen zowel binnen als buiten het gebouw inclusief de bijbehorende bordessen, met als karakteristieke functie het overbruggen van een hoogteverschil

uitvoering
de uitvoering is het proces van het tot stand brengen van bouwdelen, totdat het bouwwerk gerealiseerd is.
Het proces omvat een geheel van activiteiten die gebeuren op de bouwplaats en elders ten aanzien van projectgerichte activiteiten, zoals het voorbereiden van bouwdelen en logistieke activiteiten, waaronder inkoop en het vervoeren van bouwmaterialen en bouwprodukten naar de bouwplaats

uitwendige scheidingsconstructie
een uitwendige scheidingsconstructie is een constructie die de scheiding vormt tussen een voor mensen toegankelijke besloten ruimtedefruimte van een gebouw en de buitenlucht, de grond of het water, waaronder inbegrepen de op die constructie aansluitende delen van andere constructies, voor zover die delen van invloed zijn op het voldoen van die scheidingsconstructie aan een bij of krachtens dit besluit gegeven voorschrift

uurtarief
het uurtarief is het te hanteren bedrag per uur voor het verrichten van werkzaamheden

veiligheidstrappenhuis
een veiligheidstrappenhuis is een verkeersruimte waarin een trap is gelegen waarover een vluchtweg voert, welke ruimte in de vluchtrichting uitsluitend kan worden bereikt vanuit een niet besloten ruimte

verblijfsgebied
een verblijfsgebied is een besloten ruimte, bestaande uit een of meer met elkaar in verbinding staande, op dezelfde bouwlaag gelegen verblijfsruimten en andere afzonderlijke ruimten, anders dan een toilet- of badruimte, technische ruimte of gemeenschappelijke verkeersruimte

verblijfsruimte
een verblijfsruimte is een besloten ruimte bestemd voor het verblijven van mensen

verbrandingsluchttoevoer
een verbrandingsluchttoevoer is een voorziening voor het aanvoeren van verse lucht, om verbranding zo goed mogelijk te laten verlopen

verbrandingstoestel
een verbrandingstoestel is een toestel dat gebruik maakt van verbranding voor het opwekken van warmte

verkeersruimte
een verkeersruimte is een ruimte van een bouwwerk bestemd voor het bereiken van een andere, van het bouwwerk deel uitmakende ruimte

verlichting
verlichting is een verlichtingsinstallatie die is aangesloten op de voorziening voor elektriciteit, vanaf het aansluitpunt tot en met de verlichtingsarmatuur

vloerafscheiding
een vloerafscheiding is een afscheiding aan de randen van een (dak)vloer ter voorkoming van het van die vloer kunnen vallen en dienende als steunpunt voor personenverkeer

vloeren
vloeren is de verzameling van constructieve en niet-constructieve vloeren inclusief galerijvloeren, balkons en bordessen.
In het Bouwbesluit in Artikel 3 wordt het Element 'vloer' dusdanig gebruikt dat hieronder ook dakvloer kan worden verstaan

vluchtmogelijkheid
een vluchtmogelijkheid is een van rook gevrijwaarde route, uitsluitend voerend over een of meer vloeren, trappen of hellingbanen, langs welke route het aansluitende terrein kan worden bereikt zonder dat deuren worden gepasseerd die met een sleutel moeten worden geopend

vluchtweg
een vluchtweg is een van brand gevrijwaarde vluchtmogelijkheid die uitsluitend door een of meer verkeersruimten voert

vluchtwegaanduiding
een vluchtwegaanduiding is een voorziening voor geleiding van vluchtende verkeersstromen

voorlopig ontwerp
het voorlopig ontwerp is het ontwerp dat onderhevig blijft aan wijzigingen overeenkomstig de wensen van de opdrachtgever tot dit ontwerp door de opdrachtgever is aanvaard.
Een voorlopig ontwerp bevat materiaalaanduidingen en kan de uitwerking zijn van een structuurontwerp

voorzien
de functie 'voorzien' behelst de totalisering van alle door de gebruiker van het bouwwerk verlangde voorzieningen.
Onder 'voorzien' vallen verkeersvoorzieningen zoals liften, maar ook een aansluitingspunt voor technische gassen

vrije vloeroppervlakte
het vrije vloeroppervlakte is het vloeroppervlakte waarboven zich een vrije hoogte bevindt van ten minste 2,1 m

warmwatertoestel
een warmwatertoestel is een voorziening voor verwarmen van tapwater of verwarmingswater

warmwatervoorziening
een warmwatervoorziening is een voorziening voor het verwarmen en de distributie van, voor menselijke hygiëne geschikt warm water

wasapparatuur
wasapparatuur is apparatuur voor het wassen van kleding en linnengoed

wasgelegenheid
een wasgelegenheid is een ruimte waarin zich één of meer wastafels bevinden, die zijn aangesloten op de voorziening voor afvalwater en fecaliën en waarboven een kraan aanwezig is die is aangesloten op de voorziening voor drinkwater

waterleiding
een waterleiding is een voorziening voor de distributie van water

(gemiddelde) wateropname
de (gemiddelde) wateropname is de hoeveelheid water dat een materiaal onder normale omstandigheden (gemiddeld) per oppervlak per tijdseenheid opneemt

werkvoorbereiding
de werkvoorbereiding is het bepalen van de wijze waarop een werk moet worden gemaakt.
De werkvoorbereiding houdt o.a. in:

winst
winst is de opbrengst minus de bestede kosten

woongebouw
een woongebouw is een gebouw of gedeelte van een gebouw, in welk gebouw of welk gedeelte twee of meer woningen zijn gelegen die zijn te bereiken door een of meer gemeenschappelijke verkeersruimte